Werken met liefdesenergie. Over veiligheid en uitdaging

Het betrof een training in een nieuwe groep. De opdracht voor de trainer was ‘ maak er een groep van’. Daar zaten ze in een kring: 15 pionnen stonden op het bord, benieuwd welke als eerste geslagen zou worden.

‘Ik kan alleen maar leren als het veilig is’, zei een van de deelnemers. Zijn ogen dwaalden over de groep en zochten steun. Die bleek er maar beperkt te zijn. De meeste ogen keken ver weg naar innerlijke landschappen die niet veel met het hier en nu te maken hadden. ‘Wanneer heb je je voor het laatst veilig gevoeld’?, vroeg de begeleider. Hij keek de begeleider verbaasd aan en aarzelde. Het bleef even stil. ‘Thuis’, zei hij. ‘En wat heb je toen geleerd?’ Nu bleef het nog wat langer stil. ‘Dat weet ik zo niet’, reageerde hij uiteindelijk. ‘Dat kan kloppen’, knikte de begeleider. ‘De meeste mensen die hun huis niet uit komen, vallen in slaap, gaan zich vervelen en leren bitter weinig meer. Met je innerlijk huis gaat het net zo.’   De man protesteerde: ‘Maar je zegt zelf dat veiligheid belangrijk is voor ieder mens die zich ontwikkelt’.  ‘Voldoende veilig om te kunnen leren, voldoende onveilig om te willen leren’, antwoordde de begeleider. ‘Dat noemen we uitdaging’. ‘Maar…’  ‘Jij gebruikt veiligheid als slaapmiddel’, confronteerde de begeleider. ‘En je bent zeker niet de enige in deze kring’. Alle afwezigheid was inmiddels verdwenen. Er was een gespannen aandacht. Het kooigevecht ging beginnen. Alle ogen richtten zich op de gesprekspartners. ‘Begrijp je nu hoe de gladiatoren zich in de arena gevoeld moeten hebben?’, vroeg de begeleider. ‘Zij gaan de strijd aan en de toeschouwers zitten veilig te kijken hoe het afloopt’. Nu leek de man wakker te worden. Hij werd zich bewust van de situatie. ‘Verdomd, je hebt gelijk’, mompelde hij.  Hij keek om zich heen. ‘Als mensen zich niet durven uit te spreken, dan wordt het pas echt onveilig’, zei de begeleider. Ieder vlucht letterlijk en figuurlijk in zijn eigen huis. Als er gebeld wordt, duik je onder de vensterbank. Dan verdwijnt de uitdaging in de onveiligheid. Jij spreekt je tenminste uit. Wat heb je nu geleerd?’ Het was even stil. ‘Ik ben me ervan bewust dat we elkaar hier niet vertrouwen’, zei hij. ‘We durven elkaar niet te zeggen waar het op staat. We roddelen wel over elkaar…’

Langzaam maar zeker werd  werd de groep actief. Men noemde oorzaken en redenen: de veranderde werksituatie, de eenzijdige ‘afspraken’, het gebrek aan leiderschap. ‘Dat zal er allemaal zijn’, reageerde de begeleider. ‘Maar het valt me op dat niemand tot nog toe het eigen aandeel noemt. Wat gaan we vandaag doen?  Gaan we leren of willen jullie blijven klagen?’ ‘Leren’, klonk het uit de groep, niet eenstemmig, maar zeker de meerderheid. De begeleider keek naar zijn gesprekspartner.  ‘Ik wil je bedanken’, zei hij tegen hem. ‘Je hebt moed getoond door het gesprek aan te gaan. Daarmee heb je mij geholpen er een goede dag van te maken’.

Het werd een goede dag.

Op 13, 14, 15 maart geef ik een workshop relatie therapie voor ervaren begeleiders. Voor deze workshop is nog een enkele plaats vrij. Zie de beschrijving op deze site. Voor nadere informatie en/of inschrijving kan je contact opnemen met: