Werken met liefdesenergie. Appels
Even pauze. De groep verliet de zaal om een kop koffie te drinken. Als de ervaringen tijdens de trainingen intens zijn, hebben de pauzes en belangrijke rol. In de stiltes van het muziekstuk kan de voeding van de klanken verteerd worden. Een stevige powervrouw stapte op de begeleider af. ‘Mag ik even iets met je delen?’, vroeg ze. Bij sommige mensen komt de vraag over als een koninklijk verzoek. Het is geen bevel, maar weigeren gaat ook niet. Daar zaten ze op de grond tegenover elkaar. Een andere deelnemer kwam erbij zitten.
‘Je spreekt over liefde en vreugde’, vertelde ze. ‘Maar ik ervaar het leven heel wat minder luchtig. Ik hoef je niet te vertellen hoeveel duisternis er om ons heen is. Er is zoveel leed en onrecht, zoveel vernietiging. Ik vind het leven vaak helemaal niet leuk. Ik denk dat de dood een beter alternatief is. Ik heb een vrije keus. Hoe denk jij…’ De begeleider begreep dat een gesprek op deze manier een worsteling van ervaringen en opvattingen zou worden, met een goede kans dat hij op zijn rug zou komen te liggen. ‘Ik ga met jou niet over leven en dood praten’, onderbrak hij haar, ‘want jij chanteert het leven met de dood’. Deze vrouw kon niet alleen uitdelen, maar ook ontvangen. Ze viel stil en dacht na. ‘Wil je iets meer zeggen?’, vroeg ze. De begeleider knikte. ‘De vraag is niet hoe jij het leven beoordeelt’, zei de begeleider. ‘De vraag is wat jij van je leven maakt. Als jij het leven als te donker beoordeelt zou je de vraag moeten stellen hoe je er licht in kan brengen. Dat is iets anders dan naar de dood gaan om aan het leven te ontsnappen en hem vervolgens vertellen dat het leven te donker is en dat je daarom bij hem aanklopt. Pure chantage. Alsof de dood ervoor moet zorgen dat het leven leuker wordt. Dat is jouw verantwoordelijkheid’. De vrouw liet de woorden binnenkomen. Langzaam begon de slotbrug te dalen.
De begeleider keek naar de man die erbij zat. ‘Er staat een fruitmand bij de koffie, wil je daar even een appel uithalen? Pak een mooie’. Even later zat de begeleider met een flinke appel in zijn hand en hield die voor de neus van de vrouw. ‘De appel van Adam’, begreep ze. ‘Gekregen van zijn vrouw, een takke wijf’, knikte de begeleider. ‘Die ontliep haar verantwoordelijkheid en scheepte hem ermee op. Het wordt tijd dat die appel eens terug gegeven wordt. De appel van goed en kwaad. Jouw klus om met jouw mogelijkheden je te verhouden met goed en kwaad in het leven. Pas als je gedaan hebt wat je te doen staat kan je de dood ontmoeten. En maak je maar geen zorgen. Je hoeft niet bij hem aan te kloppen. Hij komt gegarandeerd wel bij jou als het tijd is’.
De vrouw keek naar de appel. ‘Hij ziet er wel goed uit’, vond ze. ‘Vergis je niet’, antwoordde de begeleider. ‘Soms zitten er rotte plekken in, soms moet je kauwen op het klokhuis, soms proeft die appel best zuur. Maar je eet hem op’. De vrouw nam een eerste hap. ‘Best lekker’, vond ze. ‘Vaak zitten er wormen in’, suggereerde de begeleider, ‘maar je eet hem helemaal op. Tot het steeltje’. Even later zat ze met alleen het steeltje in haar hand. Ze keek denkend voor zich uit. ‘De hele appel’, mompelde ze. ‘De hele appel’, knikte de begeleider. ‘Maar ik heb nog niets gehad. Ik ga koffie drinken’.
De volgende dag liep ze langs de begeleider met een steeltje in haar hand. ‘Die is van vandaag’, grijnsde ze. ‘Iedere dag’, knikte de begeleider.
