Werken met liefdesenergie Een verscheurd mens
‘Ik ben een verscheurd mens’. Het was de samenvatting van een monoloog van tien minuten in antwoord op de vraag ‘wat wil je hier bereiken?’. Het was het verhaal van een vluchteling: het platbranden van huis en haard, een gevaarlijke reis zonder bestemming, eindeloos afwachten en de lange worsteling om een plek te vinden in deze samenleving. Hij was de Nederlandse taal goed machtig geworden; een ingeburgerde vreemdeling op zoek naar zichzelf.
‘Ik ben een verscheurd mens’. Kaars rechtop zat hij tegenover de begeleider, met handen die elkaar vasthielden in een stevige greep. ‘De linkerhand komt uit Syrie, de rechter uit Nederland’, zei de begeleider. Als door een wesp gestoken trok hij zijn handen uit elkaar. Hij keek geschrokken naar zijn beide handen die op twintig centimeter van elkaar bleven rusten. De palmen naar elkaar toegekeerd. ‘Als de linkerhand kon spreken, wat zou die dan zeggen?’, vroeg de begeleider. ‘Je bent een kind van Syrie, je bent een gelovige moslim, je hoort bij ons’. ‘En als je rechterhand kon spreken, wat zou die dan antwoorden?’ ‘Ik woon in Nederland. Ik heb een toekomst in Nederland, maar ik blijf een vreemdeling en ik moet me aanpassen’. ‘En waarom kunnen de linker en de rechterhand elkaar niet meer vasthouden’?, vroeg de begeleider. ‘Omdat ze niet samengaan’, antwoordde de man. ‘Wat links goed is, vindt rechts fout. Wat rechts van me vraagt, kan links niet geven’. ‘En zo zit daar een verscheurd mens’, was het commentaar van de begeleider. De man keek naar zijn handen en knikte. ‘Keer nu je handen eens naar je toe’, zei de begeleider. De man deed het en keek naar zijn handpalmen. ‘Mijn handen kijken mij aan’, zei hij. ‘Het is een oude gebedshouding’, zei de begeleider. ‘Wat zeggen die handen nu tegen jou’? ‘Jij bent verantwoordelijk voor je eigen daden’, was het antwoord. ‘Dus jij bent verantwoordelijk voor wat je handen doen?’, vroeg de begeleider. De man knikte. ‘Wonderlijk’, zei de begeleider. ‘Als je handen met elkaar spreken kunnen ze elkaar niet ontmoeten. Als ze jou aanspreken zijn ze het eens’. ‘Ze geven mij de verantwoordelijkheid’, zei de man. ‘Je bent een verscheurd mens zolang je jezelf niet bent’, reageerde de begeleider. De man dacht een poosje na terwijl hij naar zijn handen keek. ‘Ik kom uit Syrie en ik ben een mens’, zei hij. ‘Je woont in Nederland en je bent een mens’, bevestigde de begeleider. ‘Ik moet het even proberen’, zei de man. Heel langzaam bracht hij zijn handen naar elkaar toe. Vlak voordat ze elkaar aanraakten stopten de handen. ‘En nu?’, vroeg de begeleider. De stilte trilde. ‘En nu begrijp ik het’, zei de man. ‘Wat begrijp je?’ ‘Als ik de dwang van het verleden loslaat en de eisen van de toekomst naast me neerleg, kan ik alleen nog maar mijn eigen weg gaan en mijn eigen gedachten volgen. Ik ben verantwoordelijk voor mijn eigen keuzes’. ‘Dat klinkt eenzaam, maar niet verscheurd’, zei de begeleider. De man knikte. De handen naderden en omhelsden elkaar.
Bij het afscheid vroeg de man: ‘Hoe wist je dat van die handen?’ ‘Van Willem Zwartberg, een oude leermeester’, antwoordde de begeleider. ‘Hij zei vaak als het hoofd het niet meer weet, luister dan naar het lijf. Dat vertelt meestal wel wat er moet gebeuren. Niet omdat het beter denkt, maar wel omdat het minder in de war is’.
De workshop ‘aanraken met het woord’ over verbale technieken vindt plaats op 10, 11, 12 oktober 2016. De workshop ‘waarom stenen niet dansen’ over werken met gevoelens vindt plaats op 7, 8, 9 n0vember 2016. Bij beide workshops zijn nog enkele plekken vrij. Voor nadere informatie: zie deze site.
