De scheepsmaat
‘Mijn scheepsmaat gaat dood’, zei de man. Woorden die zachtjes uitgesproken worden kunnen galmen door de werkkamer als het hart trilt. ‘Welke schreeuw hoor ik nu?’, vroeg de begeleider. De man schudde zijn hoofd. ‘Ik weet het werkelijk niet’, fluisterde hij. ‘Vertel’, vroeg de begeleider. De man begon.
‘Wij gingen samen over de wereld zeilen. We vonden geen schip goed genoeg dus we besloten er samen een te bouwen. We hebben er meer dan tien jaar aan gewerkt’. ‘Een lange tijd’, meende de begeleider. De man knikte trots. ‘Het werd een prachtig schip. We waren beiden vakmannen. Mijn maat was goed in het in de het bewaken van de zeewaardigheid. Ik werkte vooral aan de zeilkwaliteit. Het werd een pracht schip. Het is nog steeds in de vaart’. ‘En nu gaat je scheepsmaat sterven?’, vroeg de begeleider. De man knikte. ‘Het bouwen ging prima, maar we raakten elkaar kwijt tijdens het zeilen. We zochten steeds meer een verschillende koers. De samenwerking ging verloren. Ik besloot het schip te verlaten en opnieuw een eigen schip te bouwen’. ‘Dat begrijp ik’, reageerde de begeleider. ‘Wat ik niet begrijp is de toon waarop je je zin uitsprak: mijn scheepsmaat gaat dood. Dat klonk zo ongelofelijk triest en tegelijkertijd ook zo boos’. De man keek geschrokken op. ‘Triest, ja’, reageerde hij.’Maar boos… Klonk ik boos?’. ‘Ik denk dat je daar wel voorbij bent’, herstelde de begeleider. ‘Is bitter een beter woord?’ ‘Ik denk dat dat wel meevalt’, zei de man. ‘Het is nog altijd een prachtig schip. Veel mensen bewonderen het nog steeds. Ik zie het met trots na als het zo nu en dan eens langs komt zeilen, ook al vind ik dat het onderhoud soms wat beter kan. Een goed schip moet zijn karakter behouden. Het is en blijft een uitzonderlijke boot’. ‘Lovende woorden, maar het klinkt nog steeds bitter’, zei de begeleider. ‘Welke schreeuw hoor ik nu?’
De man dacht lang na. Wonderlijk hoe de verdrongen herinnering nooit verloren gaat. Twee vaklui. De herinnering aan twee verwarde kinderen die ieder een plek in een wereld zochten waarin het welkom verdwenen leek. Twee verwarde kinderen die de bevestiging van hun eigen waarde zochten door samen een schip te bouwen dat zeewaardig, snel en veilig moest zijn. Wat een vakmanschap, wat een schreeuw om bevestiging. Slechts een enkele keer gehoord, maar vrijwel nooit verstaan: kijk eens wat mooi! Zie wie het gebouwd heeft! Dat brengt een eenzaamheid die geen verbinding toestaat. ‘Nu hoor ik de schreeuw’, knikte de begeleider.
Het bleef lang stil. ‘En nu?’, vroeg de begeleider uiteindelijk. ‘Nu gaat hij dood’, zei de man met tranen in de ogen. ‘Dan is de bevestiging niet meer nodig. Doodgaan is immers hoe nabij de ander ook is, altijd ook een eenzame reis. Je kan samen sterven, maar niet samen doorgaan’. ‘En wat resteert?’, vroeg de begeleider. ‘Dankbaarheid’, antwoordde de man. ‘En trots. Trots dat ik heb mogen samenwerken met zo’n vakman. Trots op het schip dat we samen gebouwd hebben. Trots op het schip dat ik daarna gebouwd heb, ook met de lessen die ik in onze samenwerking heb geleerd’.
‘En het afscheid?’, vroeg de begeleider. De man glimlachte. ‘We hebben elkaar nog even aangeraakt’, bekende hij. ‘Er hoefde niet zoveel gezegd te worden. We wisten het allebei wel’.
Plotseling verscheen er een brede grijns op het gezicht van de man. ‘Wat nu?’, vroeg de begeleider verbaasd. ‘Een goed schip blijft zeilen, ook als de bouwer er niet meer is’ begon hij. ‘Wist je dat ze zelfs een fluit van eeuwen oud nog onder zeil hebben? Met een beetje goede zorg….’
‘Het is tijd’, zuchtte de begeleider.
