Werken met liefdesenergie. Pratende handen.
Met ‘Fuck you’, besloot ze haar betoog. Het was een verhaal van een reis door depressie, van arts naar psychiater, van psychiater naar hormoonbehandeling in verband met de overgang. De weg leidde terug uit de diepe grotten van de depressie naar de bovenwereld. Nog een hele stuk te gaan. Leren jezelf in bescherming te nemen, leren de loden last van het verleden te weerstaan. Leren je op een nieuwe manier met de wereld te verhouden. Waarschuwingen en adviezen om de patiënt op het rechte pad te houden. ‘Ik sta nog steeds onder druk’, protesteerde ze. ‘Ik zou tegen de hele wereld willen schreeuwen: Fuck you’. ‘Je Engels zal altijd wel slecht geweest zijn’, reageerde de begeleider. ‘Volgens mij snap je de betekenis van die woorden nog steeds niet. We moesten onze handen maar eens laten praten. Doe je hand maar eens omhoog, dan kunnen onze handen met elkaar praten’. Daar zaten ze tegenover elkaar als twee poppenspelers met de rechterhand omhoog op zo’n 80 centimeter tegen over elkaar. De hand van de begeleider opende het gesprek. ‘Hallo’, begon de hand vriendelijk. Hij wuifde even. ‘Hallo’, klonk het terug, aarzelend en waakzaam. De hand van de begeleider draaide zich teleurgesteld terug naar het gezicht van de begeleider. ‘Argwanend en defensief’’, klaagde de hand. ‘Ze is bang dat ze aangevallen wordt’, dacht de begeleider. ‘Misschien moet je wat geduld hebben’. ‘Ik ben een oud mannetje van negenenzeventig’, treurde de hand. ‘Zo lang heb ik nou ook niet meer. Zij is nog geen vijftig. Zij heeft alle tijd.’ ‘Je moet niet zo zielig doen’, kwam de hand van de vrouw er lachend tussen. Opgelucht draaide hand van de begeleider terug naar de hand van de vrouw. ‘Nee maar! Je zet een stap naar voren’, juichte zijn hand. ‘In plaats van afwachten en verdedigen begint je initiatief te nemen en naar voren te komen!’ Snel draaide zijn hand naar de begeleider. ‘Ze komt in beweging!’. ‘Pas als je weet dat je jezelf kan verdedigen, kan je initiatief nemen’, knikte de begeleider. De hand keerde terug naar de vrouw: ‘Kom maar op!’ De handen dansten naar elkaar toe, pakten elkaar vast, speelden en knuffelden. ‘Je bent best aardig’, zei de ene hand tegen de andere. ‘Ik vind je leuk’, zei de ander. ‘Dat ben ik ook wel’, kittelde de hand van de vrouw. ‘Ik heb zin om met je te stoeien’, zei de hand van de begeleider. ‘Kom maar op’, zei de vrouwenhand. ‘Ik lust je rauw’. De handen zwegen even om een stille stoeipartij uit te leven. Uiteindelijk verstilden ze. ‘Fuck you’ wordt vaak vertaald als rot op’, vertelde de begeleider. ‘Maar het zou best wel eens kunnen betekenen: I want to fuck you’. Ze leek te schrikken. De tranen stonden in haar ogen. Stil lagen de handen in elkaar. Dan, heel langzaam, voorzichtig, nam ze de hand van de begeleider iets steviger vast en bracht zijn hand naar haar hartgebied. Ze legde zijn hand op haar hart en huilde zachtjes. ‘De eerste vijftig jaar van je leven om je te leren beschermen tegen de angsten waarmee je bent opgegroeid’, fluisterde de begeleider. ‘De dreiging van het verleden, de opgelopen levensverwondingen, de moeite om jezelf te zijn, de levenslessen om je beschermen tegen de wereld. Dan komt het keerpunt. Als je weet dat je de kracht en de levenservaring hebt om jezelf te verdedigen, kan je naar buiten komen, om de wereld echt tegemoet te treden. Van defensie naar gezonde agressie. Het leven tegemoet treden, omhelzen, fuck you’. Haar lijf schokte, een stille schreeuw en golf van tranen. Het werd stiller. Uiteindelijk, zachtjes, nam ze hand van begeleider van haar borst af en bracht hem terug. ‘Naar je zelf, naar de ander, naar je zelf, naar de ander. Het eeuwige ritme van liefde’, meende de begeleider. ‘Ik heb even geen woorden’ fluisterde ze.
De begeleider keek op de klok. Ze hadden een halfuurtje gewerkt. Tijd om nog wat na te babbelen. ‘Erop afgaan’, concludeerde ze uiteindelijk. De begeleider knikte. ‘Je kan naar de overgang kijken als een herschikking van je hormoonhuishouding, maar wellicht is de overgang ook een fase van hergeboorte. De levenslessen uit de eerste helft van je leven gebruiken voor het betekenis geven aan de tweede helft. Van defensief naar agressief. De overgang heeft wellicht de betekenis van een herstart. Het leven voluit liefhebben. Fuck you’.
Een stralende vrouw verliet de werkkamer.
Ook de jaarwisseling kan een herstart zijn: de beste wensen voor iedere lezer!
