De oorlog
‘Mijn vader is voor mij onbenaderbaar’, vertelde de man. ‘En voor hem was zijn vader onbenaderbaar. Die had de oorlog op zijn nek. In ons gezin hebben we het niet over dingen die ons echt raken. Ik raak ervan uit mijn lood. Ik wil bij mezelf blijven’. ‘Dat contract teken ik niet’, protesteerde de begeleider. ‘Dan is er weer een die zich afsluit. Je zal erop af moeten gaan om deze cyclus te doorbreken’. ‘Wat kan ik doen?’, vroeg de man. ‘Kom maar overeind’, zei de begeleider. ‘Kies eens een vader uit’. De man keek rond en koos een stevige man uit. Een rustige, geaarde strijder. ‘Jouw feestje’, zei de begeleider. ‘Kies ook maar een opa uit’. Een man van hetzelfde kaliber werd uitgekozen. ‘Ga jij maar hier staan’, zei de begeleider. Daarna plaatste hij de vader en de grootvader op een afstandje. ‘De grootvader neemt de vader in de dubbele Nelson. Kijk, zo doe je dat’. (De een gaat tegen de rug van de ander staan. De achterste plaatst de armen onder de armen van de voorste door en vouwt de handen in zijn nek. De voorste staat gevangen, gebogen in de houdgreep.)
De begeleider stapte naar de man toe en zei ; ‘Loop er maar naar toe’. ‘Daar wil ik niet heen’, protesteerde de man. ‘Die machteloosheid…’ ‘Wat gebeurt er van binnen?’, vroeg de begeleider. ‘Ik voel niets’, verklaarde de man. ‘Van binnen huil je de longen uit je lijf’, stelde de begeleider. De blik van de man verduisterde, de kaken spanden, het lijf verstrakte. ‘En nu wordt het killing’ meende de begeleider. ‘Killing’, bevestigde de man. ‘Dat spelletje heet oorlog. Is dat je keuze?’ , vroeg de begeleider. De man herkende zichzelf, ontspande en werd verdrietig. Hij stapte dichterbij, stopte en voelde.
‘Ik kan het niet aanzien’’, fluisterde hij. Een man stapt naar voren’, reageerde de begeleider. ‘Dit is wat er is. Je kan pogen dit te ontlopen, maar dan ben jij in de volgende in de rij van generaties wurggrepen’. De man boog zijn hoofd en keek naar beneden. ‘Kop omhoog en kijk’, instrueerde de begeleider. ‘Kijk en maak je keuze’. De man koos. Stap voor stap naderde hij de vader in de greep van de grootvader. En toen kwam de schreeuw. De man schreeuwde. Hij schreeuwde de frustratie over de onbenaderbare vader. Hij schreeuwde de wanhoop van de houdgreep die de oorlog ons oplegt door de generaties heen. En uit de schreeuw werden de tranen geboren. Daar stonden vader en zoon met de voorhoofden tegen elkaar, de vader gebogen in de houdgreep, de armen in de houdgreep, te kort om naar de zoon uit te reiken, zoekend in het niets. Er waren tranen en gefluisterde woorden. Geheimen werden ontsluierd over wanhoop en angst, over dood en liefde, over armen die te kort waren om elkaar nog te kunnen omhelzen. De begeleider kon de uitgesproken woorden niet volgen maar wist de les: De vloek van wat was klinkt door in wat is. Maar het bewustzijn van die vloek geeft ons een vrije keus om er mee om te gaan.
‘Dank je wel’, zei de man tegen de begeleider toen ze weer gingen zitten. ‘Het benaderen van de vader is maar een klein stukje lopen’, antwoordde de begeleider. ‘Ik vond het een heel eind’, meende de man. ‘Respect’, zei de begeleider.
‘Waarom moest hij in beweging komen?’, vroeg een deelnemer bij de nabespreking. ‘Anders kom je nergens’, legde de begeleider uit. De groep begon te lachen. De begeleider nam het wat serieuzer. ‘De houdgreep van de geschiedenis berooft ons van de vrije beweging’, meende hij. ‘De vraag van de client is de eerste beweging van vrijheid. De volgende stap is bewustzijn. De laatste stap is respect voor wat was om de eigen weg te kunnen gaan naar wat komt. Wie de geschiedenis tegemoet durft treden maakt de weg vrij voor de toekomst.
De vervulling. Van 23 tot 29 maart geven Dirkje Veltman en Piet Weisfelt een een training over liefde, intimiteit en seksualiteit. Deze trainingsweek vindt plaats in Terra Nova, Frankrijk. Voor deze training hebben we nog plek voor een man. Nadere informatie en mogelijkheid tot aanmelding vind je op onze site: weisfelt.nl, workshops en supervisie.
